22 Kasım 2016 Salı

Mercek Altında | Fantastik-Genç Yetişkin Türü Kitapların 12 Klişesi

       Merhaba arkadaşlar. Daha öncede tanıtım yazısında bahsettiğimiz gibi bu bölümde ilginiz çekebilecek birçok konuyu mercek altına alacağız. Benim seçtiğim ilk konu ise fantastik-genç yetişkin kitapların belli başlı klişelerinden bahsetmek olacak. Birçoğunuz muhtemelen en az bir ya da iki fantastik-genç yetişkin tarzda kitaplar okumuşsunuzdur. Bu konuda en çok karşımıza çıkan seriler Lux serisi, Melez Sözleşmeleri serisi, Ölümcül Oyuncaklar, Ateş serisi, Hush Hush serisi, Vampir Akademisi serisi gibi serilerdir. Ben şahsım adına bazılarını tabiri caizse fazla “ergence” bulduğumu söylemeden geçemeyeceğim. Yine de bazen kafamı çok yormayacak, hızla okuyup geçebileceğim, çerezlik bir kitap aradığımda ilk kaçış yolunu yine de bu tür kitaplarda buluyorum. Klişeleri bol, sonu oldukça tahmin edilebilir bile olsa yine de bazen kendimi bir anda bir genç-yetişkin seriye başlamış olarak buluyorum. Sebebi belki gerçek dünyada bulamadığımız, bulacağımıza inanmadığımız yakışıklı erkekleri veyahut güzel kızları, orada yaşanan yoğun tutku ve aşkı, maceraları, belki de orada dövüş sahnelerindeki aksiyonları sevmemiz ve bir anlığına da olsa dünyadan kopmamızdır. Sebebi her ne olursa olsun her okuduğumda bazı klişeler gözüme batmadan okuyamıyorum ve bazen bu o kadar yoğun oluyor ki, bu tür kitaplar için “ben bunu daha önce benzer bir kitapta okumuştum.” veya “ya şu olay hangi seride yaşanıyordu.” gibisinden cümleler kullanmadan edemiyorum. Çoğunuzunda bundan muzdarip olduğunu düşünerek böyle bir yazı yazmak istedim. Şimdi gelin elimden geldiğince özetlemeye çalıştığım bu genç-yetişkin klişelerini madde madde inceleyelim.

  1. Geneli aşk temalı olduğu için mutlaka asıl karakterler bir kız ve bir oğlandır. Oğlan daima acayip yakışıklı olur. Uzun boyludur, kaslıdır, teni mükemmel bakışları ise çarpıcıdır. Hep bir gizemli havaları vardır ve esas kız bu gizemi çözmeye çalışır. Aynı zamanda oldukça flörtöz ve çapkın olup genç kızların hayalindeki erkek olma potansiyeline de sahiptirler. Varlıklıdırlar. İstedikleri her şeyi elde edebilirler.
  2. Esas kız ise oğlan hayatına girene kadar kendi halinde yaşayan, aslında oldukça güzel ama bunun farkında olmayan, saf, temiz, temkinli bir prensestir.
  3. Bu tür kitaplarda genellikle oğlan kurt adam, vampir, melez, dampir, melek, avcı ya da ona benzer bir paranormal varlıktır ve kimliğini gizleyerek topluma karışmıştır. 
  4. Kız da genellikle bir vampir, kurt adam, melek, koruyucu, melez veya buna benzer bir varlıktır ama bunun farkında olmadan kendi halinde yaşayıp gittiği hayatına öyle birisi girer ki büyü bozulur. Aslında bambaşka bir varlık olduğunu öğrenir ve olaylar başlar. 
  5. Esas oğlan ile esas kız daima birbirlerine aşık olurlar. Bu aşkların yüzde doksan beşi ise ilk başta zıtlaşma, birbirinden uzak durma, temkinli olma, nefret etme gibi olaylar sonrasında başlar. Birbirlerine ne kadar tutulurlarsa tutulsunlar aşkları imkansızdır. Ya kızın kimliği ya oğlanla farklı klanlarda olması, ailelerin karşı çıkması, üçüncü bir kişi, karakterlerin inat ve gururları gibi aşklarının önünde mutlak bir engel vardır. Bir yandan hayat mücadelesi verirken bir yandan da bu engeli aşma ve kavuşma gayretindedirler.
  6. Bu tür kitapların diğer klişesi bu esas karakterlerin ırkına düşman bir ırkın olmasıdır. Serinin herhangi bir kitabında mutlaka bu ırkla bir savaş olacaktır ve herkes var gücüyle bu savaşa hazırlanırlar.

  7. Esas oğlan ve tüm bu gizemler ve anormallikler hayatına girmeden öncesinde boks eldiveni bile takmayı bilmeyen kızlar bir anda kısacık bir antremanla mükemmel savaşçılar haline gelir. Özündeki savaşçı ortaya çıkmıştır, o artık durdurulamazdır.
  8. Büyük savaşın veya ırkların kurtarılmasının kaderi, esas oğlanla esas kızın evvela esas kızın elindedir. Onlar öyle bir şey yapar ki herkesin kaderi değişir. Her şey dengeye kavuşur. Bu tür kitaplarda asla son darbeyi bir yan karakterin indirdiğini ya da devasa dokunuşu bir alt karakterin yaptığını göremezsiniz.
  9. Esas kızın kafasını karıştıran, onu etkisi altına almaya çalışan başka bir yakışıklı daha kadraja dahil olur. Kız genellikle bu iki karakter arasında gitgel halindedir. Ve bu ikinci oğlan genellikle kötü tarafın ateşli temsilcisidir ve kızı çıkarları uğruna kullanma isteği muhtemeldir. Yine de çoğu zaman sebepsizce bu karakterlerin fanı olur çıkarız. (Bkz. Melez Sözleşmeleri-Seth, Bkz. Vampir Akademisi-Adrian)
  10. Kitapta esas kız ile esas oğlandan birisi mutlaka ölür. Genellikle de esas oğlan. Ama öyle mucizevi bir şey bulunur ki ölen kısa süre sonra hayata döner. Tabiki bu mucizevi çözümü de genellikle aşık olunan taraf bulur. 
  11. Esas oğlan genellikle yenilmezdir. Çok iyi bir savaşçıdır ve yıllarca savaşlarda başarı göstermiş bir dövüş ustasıdır. Genellikle de esas kıza dövüşü ustalıkla öğretirken yakınlaşmalar bir diğer klişedir.
  12. Kitabın sonu daima mutludur. Bu türün yazarları ya çok merhametli ve öldürmelere mutsuz sonlara dayanamıyorlar ya da aralarında anlaşmışlar ve bu türün simgesi niteliğinde hepsi mutlu sonla bitsin diye anlaşmışlar sanki. Kızla oğlan aralarındaki tüm engelleri ve imkansızlıkları aşarak birbirlerine kavuşurlar hatta onlarla kalmayıp çevrelerindeki tüm sevenler birbirine kavuşur, kötüler ölür, dünyaya(ya da hangi gezegense) barış hakim olur. Çok yumuş yumuş bir son değil mi sizce de? 
     Benim şuanlık size aktarabileceğim klişeler bunlar. Atladığım daha pek çok klişe vardır onları da yazıyı çok uzatmamak adına ve sizlerinde tahmin edebileceğinizi düşündüğüm için atlıyorum. Belirttiğim klişelerden rastlamadığınız, farklı tarzda bir genç-yetişkin elbetteki olabilir ama istisnalar kaideyi bozmaz diyerek onu da mazur görmenizi temenni ediyorum. Şuana kadar okuduğum bu türden kitaplarda daima rastladığım klişeler bunlar. Şimdilik bu kadar. Bir sonraki inceleme de görüşmek üzere :)

18 yorum:

  1. Ama şimdi Adrian kötü tarafın ateşli bir savunucusu değil orada bir anlaşalım :D
    Klişeleri güzel bir şekilde mercek altına almışsınız gerçekten. 12 maddeyi de içeren bir kitap yazıldı mı Bestseller olma ihtimali %99 :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adrian ı ateşli kısmına alalım o hald :). Teşekkür ederim maddeleri çık daha genişletebilirz ama şimdilik bu küçük listeyle idare edelim dedim

      Sil
  2. Hiç sorma. Şuan bu klişelerle çok rahat bir genç yetişkin seri yazabilirim. Saf bir kız tasviri ve yakışıklı koruyucu erkek diğer faktörler de ekle işte hazır :) :)

    YanıtlaSil
  3. Doğru söze ne denir belki bu türde o kadar çok kitap okumamış olsam da çok doğru tespitler hep aynı şeyleri okuyormuşuz gibi,ve aynen saf,korkak kız kötü çocuk öff yeter tadı kaçtı artık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kesinlikle öyle. Hep aynı kitaplarmış da sanki sadece isimler değişikmiş

      Sil
  4. Harika bir çalışma olmuş, elinize sağlık:) açıkçası bu serilerden çok kitap okumuş değilim ama kitap yorumlarından okuduğum kadarıyla ben de katılıyorum, keyifli okumalar:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim. Okumadıysanız çok şey de kaçıtmamışsonız demektir. Yorum için teşekkürler. Keyifli günler :)

      Sil
    2. Teşekkür ederim. Okumadıysanız çok şey de kaçıtmamışsonız demektir. Yorum için teşekkürler. Keyifli günler :)

      Sil
  5. süper iyi bi yazı bu valla kutlarım yaa bloguma koycam bi ara ne güzel düşünmüşsün :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim canım. Uzun süredir düşünüyordum ama bugüne kısmetmiş :)

      Sil
  6. Oğlumdan araklayarak okuyorum bu kitapları evet tam anlamıyla çerezler fakat okuma traklarında etkin çözüm yöntemi oluyorlar :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Katılıyorum kesinlikle. Çabuk kaptırıyorsun kendini ve kolay ilerliyor. :)

      Sil
  7. İşte sırf bu klişelerden ötürü bu türden kaçıyorum :D Benim de bir şey dikkatimi çekti.
    Bazılarında kadın karakter olduğu türün bilincinde, güçlü olsa da her zaman sevdiceğine göre daha zayıftır. Tek sevdiğim seri erkek karakterlerinin çoğuna sövsem de Jeaniene Frost'un Gece Avcısı olmuştu :P

    Ellerine sağlık, darısı diğer yazıların başına :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim evet bazılarında karakterler kim olduğunun farkında. Genellemelerin istisnaşarından birisi. Gece avcısı nı henüz okumadım ama merak ediyorum. Yorum için ellerinize sağlık. :)

      Sil
  8. Kesinlikle tam isabet atışlar olmuş. Üzücü olanı ise fantastik edebiyat denilince, çoğu insanın aklına bu seriler geliyor. Oysa ki ne kalitelileri var...
    Artı yönleri ise cidden çok kolay okunuyorlar :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Size katılıyorum. Fantastikte çok daha ses getiren eserler varken bunların akla gelmesine bende anlam veremiyorum. Yorum için teşekkürler :)

      Sil
  9. Şuan tamda camlar şehrini okuyorum ve tam isabet aşklarına engel var.
    Kötü adam var .
    Kızı etkilemeye çalışan 2. Oğlan gibisinden bir şey var Sebastian mıdır her neyse .
    Hep aynı şeyler ama çabuk okunuyor .
    O yüzden okuyorum .
    Birazda meraktan okuyorum herkes bu tarz kitaplar okuyorda

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet camlar şehrini bende okumuştum. Gerçekten meraklanma okuyor insan hem hızlı okunduğu için. Yorum için teşekkürler :)

      Sil